SPORX ÖZEL - FIFA, bahis odaklı maç sonucu ayarlama, ağır yaralanmalar, tribünlerde ırkçılık ve stadyum güvenliği konusunu ön plana koymuş durumda.
Taraftarlar kapıları kırıp içeri mi girmek istiyor, merak etmeyin. Güvenlik görevlileri onları bir 'tavuk gibi' yakalayacak ve içeri almayacaktır. Oyuncular maç içerisinde bilincini mi kaybetti? Yine merak etmeyin, takım doktorları 2 dakika bile sürmeden onları sahaya çıkmaya hazır hale getirecektir.
Günümüzde futbol, dopingin önüne 'sıkı' bir şekilde geçebildiği için milyarlarca dolarlık televizyon hakları ve pazarlama anlaşmaları imzalayabiliyor. Aslında, Dünya Kupası'nın düzenlendiği Brezilya'da, bu konuda en saygın kurum olan Dünya Anti-Doping Ajansı (WADA)'nın bir laboratuvarı veya onay verdiği herhangi bir doping laboratuvarı bulunmuyor. Doping testleri ya Kanada'ya giderek test edilecek ya da okyanus ötesine geçerek İsviçre'deki resmi WADA laboratuvarına gidecek. Tüm bunlara rağmen, FIFA doping konusunda, sporcuların doping yapmaması konusunda başarısını sürdürüyor!
HERHANGİ BİR OYUNCUNUN TESTİ POZİTİF ÇIKMADI
1000 civarında sporcunun katıldığı bir turnuvada dopingin izine rastlanmaması ve bunun her 4 yılda bir başarılması, üstelik 3 haftadan biraz fazla süren bir turnuvada elde edilmesi ciddi bir başarı gibi görünüyor.
Üstelik bu yıl bazı maçlar Amazon Yağmur Ormanları'nda oynanıyor. Dünya Kupası öncesi her oyuncu doping testine girerken, her maç sonrasında her takımdan 2'şer oyuncu doping testine giriyor. Bazı zamanlarda, tıpkı Kosta Rika gibi, 2'den daha fazla oyuncu doping testine çağrılabiliyor.
2014 Dünya Kupası'nda şu ana kadar herhangi bir oyuncunun doping kullandığı görülmedi.
KOSTA RİKA TARTIŞMA YARATTI, ŞÜPHE UYANDIRDI
Diego Armando Maradona ile FIFA, İtalya'yı 1-0 mağlup eden Kosta Rika takımından neden 7 oyuncunun doping testine girdiğini ise farklı nedenlerle açıklıyor.
FIFA kurallarına göre, Dünya Kupası'na katılmadan önce her oyuncu doping testine girmek zorundadır. Üstelik, bu Dünya Kupası'nda biyolojik pasaport uygulaması da yapıldığı açıklandı. Maç sonrası ise rastgele seçilen ikişer oyuncu doping testi için örnek veriyor.
Maradona bu durumu şöyle açıklıyor; "Neden Kosta Rika'dan 7 oyuncu doping testine giriyor da, İtalya'dan girmiyor. 'Bazı' insanlar Kosta Rika ile ilgenmiyor ve büyük takımların turnuvada üst turlara çıkmasını istiyor. Sponsorlar, büyüklerin elendiğini görünce söz verdikleri paraları ödemeye yanaşmıyor. 7 oyuncunun teste girmesi kurallara aykırı. Sadece iki oyuncu doping kontrolüne gider. Ben ne dediğimi çok iyi biliyorum, çünkü aynısı bana da yapıldı. Ama 7 oyuncu, ben tarihte böyle bir şey görmedim"
La Gazzetta dello Sport'un haberine göre, FIFA durumu şöyle açıklıyor. İkişer oyuncu maç sonrası doping testine gider ama sonradan doping testi istenilen 5 oyuncu, Dünya Kupası öncesi doping testlerine girmedi.
EN SON DOPİNG KULLANAN MARADONA'YDI!
Son kez bir oyuncu Dünya Kupası'nda doping kullandığında yıl 1994'tü. Arjantin'in efsanevi futbolcusu Diego Armando Maradona, bronşit ve astım tedavisinde kullanılan ve şu an üretimi durdurulan 'efedrin' maddesini doping amacıyla almıştı. Efedrin, vücudun olması gerekenden daha kısa sürede ısınması ve daha az bir antrenmanla daha hızlı bir şekilde 'fit' hale gelmek için kullanılırdı. Fazla kilolarıyla da dikkat çeken Maradona, bu sayede hızlıca kilo verebilmişti.
Dünya Kupası sırasında yapılan doping hapı testlerinin yetersiz olması, oyuncuların gerçekten doping kullanmadığı anlamına gelir mi? Şu ana kadar bu ve herhangi bir Dünya Kupası'nda EPO maddesi kullanıldığı tespit edilemedi. EPO kullanan bir oyuncu 90 dakika boyunca koşabilir, savaşabilir ve dayanıklılığı mükemmel hale gelebilir. Herhangi bir oyuncunun steroid aldığı da görülmedi. Bir oyuncu steroid kullanmış olsa, maçlar sırasında daha kuvvetli koşular yapabilir, daha hızlı olabilir ve maçtan sonra, kısa sürede gücünü tekrar toparlayabilir.
FIFA, tüm bu yapay performans geliştiricileri kendi turnuvasından uzak tuttuğunu söylüyor. En azından sonuçlar bunu söylüyor.
BİYOLOJİK PASAPORT KULLANILMAYA BAŞLANDI
FIFA, bu Dünya Kupası'nda biyolojik pasaport uygulamasının kullanılacağını duyurdu. Bu pasaport, oyuncuyu dopingten uzak tutmak için ve dopinge karşı başarılı savaş yürütmek için kullanılıyor. Bu sayede, oyuncunun kan ve idrar değerleri belirli aralıklarla test ediliyor ve pasaporta işleniyor. Uzun döneme yayılmış test sonuçları, oyuncunun hap ya da iğne vasıtasıyla doping yapıp yapmadığını anlamaya yarıyor.
FIFA, bu programa yeni geçerken, sporda biyolojik pasaport 6 yıl önce kullanılmaya başlandı. Bisiklet ve koşu sporlarında 4 yıldır etkin biçimde uygulanıyor. Sporcularda anormal değerlere bu sayede rahatlıkla ulaşılabildi.
PLATINI "MÜMKÜN DEĞİL" DEDİ AMA...
Bazı önemli futbol liderlerine göre, yeni biyolojik pasaport programı futbolda işe yaramayabilir, çünkü futbolda hap kullanımı yoluyla doping kullanımı yaygın değil. 2012'de sistematik dopinge kadar savaşın ne kadar yetersiz olduğu Lance Armstrong skandalıyla ortaya çıktı ve UEFA Başkanı Michel Platini ise futbolda böyle bir şeyin mümkün olmadığını, kullanıldığı anda tespit edileceğini söyledi
"Futbolda organize dopingin herhangi bir şekilde yaşam bulması mümkün değildir" diyen Platini, o tarihe kadar herhangi bir büyük doping skandalıyla baş etmek zorunda kalmamıştı. İspanyol futbolcu Xabi Alonso, Dünya Kupası'nda bir oyuncunun doping kullanmasının zor olduğunu çünkü cezaların ve kaybedeceklerin çok yüksek olduğunu belirtiyor.
NAZI İLAÇLARIYLA DÜNYA KUPASI KAZANDILAR!
Belki bu kez her şey değişmiştir. Alman hükümetinin geçen yıl yaptığı açıklamaya göre; 1954 Dünya Kupası'nda Türk milli takımıyla da karşılaşan ve efsanevi Macar takımını dize getiren, Dünya Kupası'nı kazanan Batı Almanya takımının organize bir şekilde doping kullandığını açıkladı. Pervitin maddesi kullanıyorlardı, ki bu madde NAZI döneminde askerlerin daha uzun süre ve daha iyi savaşmaları için geliştirilmişti.
KONTROLÜ ULUSAL FEDERASYONLAR YAPIYOR
WADA Genel direktörü David Howman, FIFA'nın tıpkı Uluslararası Olimpiyat Komitesi gibi kendi doping programını yürütmediğini söylüyor. Howman'ın söylediklerine göre FIFA, doping kontrolünü UEFA, CONCACAF gibi konfederasyonlara veya ulusal futbol federasyonlarına bırakmış durumda.
Bundan endişelenmeli miyiz? Ulusal federasyonların doping kullandırmama azmine ve bu yolda mücadelelerine güveniyorsak hayır.
MARADONA: "TÜM TAKIM DOPİNG KULLANDI"
1994 yılında dopingli çıktığı için turnuvaya alınmayan Diego Armando Maradona, 2011 yılında ABD'de katıldığı bir programda doping konusunda ilginç açıklamalar yaptı.
1994 Dünya Kupası öncesi elemelerde Avustralya ile karşılaşan Arjantin takımının tamamının doping yaptığını iddia eden Maradona; "İçinde ne olduğunu bilmediğimiz kahveler içiyorduk. Buna hızlı kahve deniyordu. Kahvenin içinde bir tür doping maddesi vardı ve biz böylece daha hızlı, daha çok koşabiliyorduk. Bundan federasyon başkanı Julio Grondona'nın haberi vardı" dedi.
İSPANYA'DA DOPİNG ZİNCİRİ YAKALANDI, BİLGİ VERİLMEDİ!
Örnek olarak İspanya, geçtiğimiz dönemde kendi sporcuları doping kullanacak olursa, bunu direkt yakalayabileceğini iddia etti.
Ancak, karşıt fikirlilere göre İspanya'da ulusal spor federasyonlarının tarihin en büyük kan dopingi zincirini ortaya çıkardığını iddia ediyor. Eufeminio Fuentes isimli doktor, 2006 yılında Valencia'da doping çetesi yakalandığını ve polisin buna 'Operation Puerto' dediğini dile getiriyor. Operasyon sonucunda 200 çantadan fazla doping maddesi ele geçirildi.
WADA Direktörü Howman; "Biz basın toplantısında anlattık. Doping olayı tek bir sporda yok, birçok sporda var. Örnek olarak, teniste, atletizmde, bisiklette ve futbolda" diyor.
"ÇOK BİLİNEN FUTBOLCULAR DOPİNG KULLANIYOR"
İspanyollar'ın ünlü bisikletçisi Jesus Manzano, soruşturma sırasında "çok bilinen ünlü futbolcuların" doping kullandığını belirtti ve isim verdi. Doktor Fuentes ise İspanya La Liga'da dahi doping kullanımının yaygın olduğunu söyledi. "Bazen oyuncular dopingi bireysel olarak yapabiliyor ancak çoğu zaman kulüp doktorlarının bilgisi dahilinde doping kullanılıyor" dedi. "Neden bir oyuncuda dahi dopinge rastlanmıyor o halde" sorusuna ise; "Çünkü spordaki bazı insanlar bunun üstüne gitmiyor, çünkü kendilerini korumak için çok güçlü yasalar düzenlemişler" dedi.
Futbolu bırakmış bazı ünlü futbolcular, ismini dahi bilmedikleri doping maddelerini takım doktorlarının kendilerine iğneyle enjekte ettiğini itiraf ediyor. Bunun Dünya Kupası'nda da olabileceğini belirtiyor.
FIFA'NIN POLİTİKASI: "KAPAT GÖZLERİNİ"
Kimse 'şu güzelim ortamı' bozmak istemez. Hiç kimse 3 haftadan biraz uzun süren Dünya Kupası sırasında bir tane dahi pozitif doping sonucuyla da uğraşmak istemez. Hele ki büyük doping zinciri gibi halledilmesi zor skandalların gölge etmesini dilemez.
Uzmanlara göre FIFA'nın bu konudaki politikası çok açık; "Gözlerini kapat ve futbolda doping yokmuş gibi hayal et"
ARAŞTIRMA: HAKAN CELEP
Taraftarlar kapıları kırıp içeri mi girmek istiyor, merak etmeyin. Güvenlik görevlileri onları bir 'tavuk gibi' yakalayacak ve içeri almayacaktır. Oyuncular maç içerisinde bilincini mi kaybetti? Yine merak etmeyin, takım doktorları 2 dakika bile sürmeden onları sahaya çıkmaya hazır hale getirecektir.
Günümüzde futbol, dopingin önüne 'sıkı' bir şekilde geçebildiği için milyarlarca dolarlık televizyon hakları ve pazarlama anlaşmaları imzalayabiliyor. Aslında, Dünya Kupası'nın düzenlendiği Brezilya'da, bu konuda en saygın kurum olan Dünya Anti-Doping Ajansı (WADA)'nın bir laboratuvarı veya onay verdiği herhangi bir doping laboratuvarı bulunmuyor. Doping testleri ya Kanada'ya giderek test edilecek ya da okyanus ötesine geçerek İsviçre'deki resmi WADA laboratuvarına gidecek. Tüm bunlara rağmen, FIFA doping konusunda, sporcuların doping yapmaması konusunda başarısını sürdürüyor!
HERHANGİ BİR OYUNCUNUN TESTİ POZİTİF ÇIKMADI
1000 civarında sporcunun katıldığı bir turnuvada dopingin izine rastlanmaması ve bunun her 4 yılda bir başarılması, üstelik 3 haftadan biraz fazla süren bir turnuvada elde edilmesi ciddi bir başarı gibi görünüyor.
Üstelik bu yıl bazı maçlar Amazon Yağmur Ormanları'nda oynanıyor. Dünya Kupası öncesi her oyuncu doping testine girerken, her maç sonrasında her takımdan 2'şer oyuncu doping testine giriyor. Bazı zamanlarda, tıpkı Kosta Rika gibi, 2'den daha fazla oyuncu doping testine çağrılabiliyor.
2014 Dünya Kupası'nda şu ana kadar herhangi bir oyuncunun doping kullandığı görülmedi.
KOSTA RİKA TARTIŞMA YARATTI, ŞÜPHE UYANDIRDI
Diego Armando Maradona ile FIFA, İtalya'yı 1-0 mağlup eden Kosta Rika takımından neden 7 oyuncunun doping testine girdiğini ise farklı nedenlerle açıklıyor.
FIFA kurallarına göre, Dünya Kupası'na katılmadan önce her oyuncu doping testine girmek zorundadır. Üstelik, bu Dünya Kupası'nda biyolojik pasaport uygulaması da yapıldığı açıklandı. Maç sonrası ise rastgele seçilen ikişer oyuncu doping testi için örnek veriyor.
Maradona bu durumu şöyle açıklıyor; "Neden Kosta Rika'dan 7 oyuncu doping testine giriyor da, İtalya'dan girmiyor. 'Bazı' insanlar Kosta Rika ile ilgenmiyor ve büyük takımların turnuvada üst turlara çıkmasını istiyor. Sponsorlar, büyüklerin elendiğini görünce söz verdikleri paraları ödemeye yanaşmıyor. 7 oyuncunun teste girmesi kurallara aykırı. Sadece iki oyuncu doping kontrolüne gider. Ben ne dediğimi çok iyi biliyorum, çünkü aynısı bana da yapıldı. Ama 7 oyuncu, ben tarihte böyle bir şey görmedim"
La Gazzetta dello Sport'un haberine göre, FIFA durumu şöyle açıklıyor. İkişer oyuncu maç sonrası doping testine gider ama sonradan doping testi istenilen 5 oyuncu, Dünya Kupası öncesi doping testlerine girmedi.
EN SON DOPİNG KULLANAN MARADONA'YDI!
Son kez bir oyuncu Dünya Kupası'nda doping kullandığında yıl 1994'tü. Arjantin'in efsanevi futbolcusu Diego Armando Maradona, bronşit ve astım tedavisinde kullanılan ve şu an üretimi durdurulan 'efedrin' maddesini doping amacıyla almıştı. Efedrin, vücudun olması gerekenden daha kısa sürede ısınması ve daha az bir antrenmanla daha hızlı bir şekilde 'fit' hale gelmek için kullanılırdı. Fazla kilolarıyla da dikkat çeken Maradona, bu sayede hızlıca kilo verebilmişti.
Dünya Kupası sırasında yapılan doping hapı testlerinin yetersiz olması, oyuncuların gerçekten doping kullanmadığı anlamına gelir mi? Şu ana kadar bu ve herhangi bir Dünya Kupası'nda EPO maddesi kullanıldığı tespit edilemedi. EPO kullanan bir oyuncu 90 dakika boyunca koşabilir, savaşabilir ve dayanıklılığı mükemmel hale gelebilir. Herhangi bir oyuncunun steroid aldığı da görülmedi. Bir oyuncu steroid kullanmış olsa, maçlar sırasında daha kuvvetli koşular yapabilir, daha hızlı olabilir ve maçtan sonra, kısa sürede gücünü tekrar toparlayabilir.
FIFA, tüm bu yapay performans geliştiricileri kendi turnuvasından uzak tuttuğunu söylüyor. En azından sonuçlar bunu söylüyor.
BİYOLOJİK PASAPORT KULLANILMAYA BAŞLANDI
FIFA, bu Dünya Kupası'nda biyolojik pasaport uygulamasının kullanılacağını duyurdu. Bu pasaport, oyuncuyu dopingten uzak tutmak için ve dopinge karşı başarılı savaş yürütmek için kullanılıyor. Bu sayede, oyuncunun kan ve idrar değerleri belirli aralıklarla test ediliyor ve pasaporta işleniyor. Uzun döneme yayılmış test sonuçları, oyuncunun hap ya da iğne vasıtasıyla doping yapıp yapmadığını anlamaya yarıyor.
FIFA, bu programa yeni geçerken, sporda biyolojik pasaport 6 yıl önce kullanılmaya başlandı. Bisiklet ve koşu sporlarında 4 yıldır etkin biçimde uygulanıyor. Sporcularda anormal değerlere bu sayede rahatlıkla ulaşılabildi.
PLATINI "MÜMKÜN DEĞİL" DEDİ AMA...
Bazı önemli futbol liderlerine göre, yeni biyolojik pasaport programı futbolda işe yaramayabilir, çünkü futbolda hap kullanımı yoluyla doping kullanımı yaygın değil. 2012'de sistematik dopinge kadar savaşın ne kadar yetersiz olduğu Lance Armstrong skandalıyla ortaya çıktı ve UEFA Başkanı Michel Platini ise futbolda böyle bir şeyin mümkün olmadığını, kullanıldığı anda tespit edileceğini söyledi
"Futbolda organize dopingin herhangi bir şekilde yaşam bulması mümkün değildir" diyen Platini, o tarihe kadar herhangi bir büyük doping skandalıyla baş etmek zorunda kalmamıştı. İspanyol futbolcu Xabi Alonso, Dünya Kupası'nda bir oyuncunun doping kullanmasının zor olduğunu çünkü cezaların ve kaybedeceklerin çok yüksek olduğunu belirtiyor.
NAZI İLAÇLARIYLA DÜNYA KUPASI KAZANDILAR!
Belki bu kez her şey değişmiştir. Alman hükümetinin geçen yıl yaptığı açıklamaya göre; 1954 Dünya Kupası'nda Türk milli takımıyla da karşılaşan ve efsanevi Macar takımını dize getiren, Dünya Kupası'nı kazanan Batı Almanya takımının organize bir şekilde doping kullandığını açıkladı. Pervitin maddesi kullanıyorlardı, ki bu madde NAZI döneminde askerlerin daha uzun süre ve daha iyi savaşmaları için geliştirilmişti.
KONTROLÜ ULUSAL FEDERASYONLAR YAPIYOR
WADA Genel direktörü David Howman, FIFA'nın tıpkı Uluslararası Olimpiyat Komitesi gibi kendi doping programını yürütmediğini söylüyor. Howman'ın söylediklerine göre FIFA, doping kontrolünü UEFA, CONCACAF gibi konfederasyonlara veya ulusal futbol federasyonlarına bırakmış durumda.
Bundan endişelenmeli miyiz? Ulusal federasyonların doping kullandırmama azmine ve bu yolda mücadelelerine güveniyorsak hayır.
MARADONA: "TÜM TAKIM DOPİNG KULLANDI"
1994 yılında dopingli çıktığı için turnuvaya alınmayan Diego Armando Maradona, 2011 yılında ABD'de katıldığı bir programda doping konusunda ilginç açıklamalar yaptı.
1994 Dünya Kupası öncesi elemelerde Avustralya ile karşılaşan Arjantin takımının tamamının doping yaptığını iddia eden Maradona; "İçinde ne olduğunu bilmediğimiz kahveler içiyorduk. Buna hızlı kahve deniyordu. Kahvenin içinde bir tür doping maddesi vardı ve biz böylece daha hızlı, daha çok koşabiliyorduk. Bundan federasyon başkanı Julio Grondona'nın haberi vardı" dedi.
İSPANYA'DA DOPİNG ZİNCİRİ YAKALANDI, BİLGİ VERİLMEDİ!
Örnek olarak İspanya, geçtiğimiz dönemde kendi sporcuları doping kullanacak olursa, bunu direkt yakalayabileceğini iddia etti.
Ancak, karşıt fikirlilere göre İspanya'da ulusal spor federasyonlarının tarihin en büyük kan dopingi zincirini ortaya çıkardığını iddia ediyor. Eufeminio Fuentes isimli doktor, 2006 yılında Valencia'da doping çetesi yakalandığını ve polisin buna 'Operation Puerto' dediğini dile getiriyor. Operasyon sonucunda 200 çantadan fazla doping maddesi ele geçirildi.
WADA Direktörü Howman; "Biz basın toplantısında anlattık. Doping olayı tek bir sporda yok, birçok sporda var. Örnek olarak, teniste, atletizmde, bisiklette ve futbolda" diyor.
"ÇOK BİLİNEN FUTBOLCULAR DOPİNG KULLANIYOR"
İspanyollar'ın ünlü bisikletçisi Jesus Manzano, soruşturma sırasında "çok bilinen ünlü futbolcuların" doping kullandığını belirtti ve isim verdi. Doktor Fuentes ise İspanya La Liga'da dahi doping kullanımının yaygın olduğunu söyledi. "Bazen oyuncular dopingi bireysel olarak yapabiliyor ancak çoğu zaman kulüp doktorlarının bilgisi dahilinde doping kullanılıyor" dedi. "Neden bir oyuncuda dahi dopinge rastlanmıyor o halde" sorusuna ise; "Çünkü spordaki bazı insanlar bunun üstüne gitmiyor, çünkü kendilerini korumak için çok güçlü yasalar düzenlemişler" dedi.
Futbolu bırakmış bazı ünlü futbolcular, ismini dahi bilmedikleri doping maddelerini takım doktorlarının kendilerine iğneyle enjekte ettiğini itiraf ediyor. Bunun Dünya Kupası'nda da olabileceğini belirtiyor.
FIFA'NIN POLİTİKASI: "KAPAT GÖZLERİNİ"
Kimse 'şu güzelim ortamı' bozmak istemez. Hiç kimse 3 haftadan biraz uzun süren Dünya Kupası sırasında bir tane dahi pozitif doping sonucuyla da uğraşmak istemez. Hele ki büyük doping zinciri gibi halledilmesi zor skandalların gölge etmesini dilemez.
Uzmanlara göre FIFA'nın bu konudaki politikası çok açık; "Gözlerini kapat ve futbolda doping yokmuş gibi hayal et"
ARAŞTIRMA: HAKAN CELEP
