BIST 100, dünkü işlemlerde kapanışa doğru gelen satışlarla günü %1'e yakın düşüşle 10.792,53 puandan kapattı. Endeks, dolar bazında ise 335 dolar seviyesinde hareket ediyor. BIST 100'de dün 27 hisse yükselirken 72 hisse değer kaybetti. Endeksin toplam işlem hacmi 123,1 milyar TL olarak gerçekleşirken bu işlem hacmi, toplam hacmin yaklaşık %70'ini oluşturdu.
28 MAYIS 2024 BORSA BUGÜN NEDEN DÜŞTÜ?
Sektör bazında bakıldığında açılışta spor, gıda ve faktöring, güne artıda başlayan sektörlerin başında geldi. İnşaat, ticaret ve holding ise güne ekside başlayan sektörler arasında ilk sıralarda yer aldı. Bankalar ise güne hafif alıcılı yatay başladı.
BIST 100'de güne hızlı başlayan hisseler
BIST 100 endeksinde güne artıda başlayan hisselerin başında şunlar yer aldı:
AEFES
BRYAT
DOAS
ECZYT
PETKM
BIST 100'de güne en çok düşüşle başlayan hisseler ise şöyle sıralandı:
AGROT
GESAN
EUPWR
MGROS
KCHOL
Borsa İstanbul genelinde ise BJKAS, ARZUM ve KARYE, açılışta en çok yükselen hisseler arasında yer alırken AGROT ile birlikte RODRG ve TRILC en çok düşen hisseler oldu. dün işlemlere başlayan HRKET ile ALTNY payları ise tavan fiyatından açıldı.
Borsa neden düşüyor ne zaman yükselir?
Telekonferans toplantısında Fitch, politika faizinin Mart ayından sonra %50 seviyesine çıkacağını ve yılı %45 seviyesine inerek tamamlayacağını öngördü. Dolar/TL yıl sonu kur beklentisi ise 38 seviyesinde ve otoritenin reel değerlenme söylemi ile örtüşüyor. Dış finansman zorlukları ve yüksek enflasyon, Türkiye'nin not artırımını engelleyen temel faktörler arasında görülüyor. TCMB rezervlerinin düzeyi ve bileşiminin (swaplara olan bağımlılık) gelecekte önemli olacağı not edilmiş. Türkiye 2024'te %57,7 enflasyonla %2,8 büyüyeceği tahmin ediliyor. Seçim sonrası ekonomi politikalarında temel senaryolarda önemli bir değişiklik beklenmiyor. Fitch toplantısı böyle… Şimdi gelelim borsa neden düşüyor sorunsalına. FED'den faiz indirimlerini konuşulan bir ortamda ons altında yaşanan yükselişlere, kurdaki hızlı hareketler de eklenince altın alternatif yatırım araçları arasında pozitif ayrışmaya başladı. Kur tarafında ise yerel seçimler öncesinde döviz talebinin artması borsa üzerinde bir başka baskı unsuru oldu. Beklentileri aşan Ocak ayı enflasyonu sonrasında, Şubat ayında da enflasyonun beklentileri aşması ve piyasalarda döviz talebinin artması TCMB'den ardı ardına sıkılaştırıcı adımları getirdi.
TCMB'den gelen kredi sınırlaması ve zorunlu karşılık adımları, piyasalardan TL likiditeyi çekerken, kredi ve mevduat faizlerini yükseltti. Bütün bu faktörler borsa üzerinde baskıyı sürdürüyor. Seçime kadarki süreçte de borsa için baskı yaratmaya devam edecek gibi görünüyor. İyi haber ise yılın devamında borsada yükseliş trendinin süreceğine yönelik beklentiler güçlü kalmaya devam ediyor. Nitekim yıl başında, yıl sonu için 11.500-11.800 aralığında yoğunlaşan BİST-100 endeksi tahminleri, 12.000-12.500 aralığına yükselmiş durumda.
FED'İN FAİZ KARARI BORSAYI ETKİLER Mİ?
Analistler, küresel pay piyasalarında, ABD'de tüketici ve üretici enflasyonlarının beklentilerin üzerinde gelmesinin ardından ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz indirimlerine öngörülenden daha geç başlayabileceği endişesiyle risk iştahının güç kaybettiğini ifade etti.
Bugün, yurt içinde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Piyasa Katılımcıları Anketi ve özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu istatistikleri, yurt dışında ise ABD'de sanayi üretimi, kapasite kullanımı, New York Fed imalat sanayi endeksi ile Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi verilerinin takip edileceğini belirten analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.000 ve 9.100 seviyelerinin direnç, 8.800 ve 8.700 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.
BORSA NEDEN DÜŞER?
Hisse senedi fiyatları, tek bir işlem gününde değer olarak (bazen şok edici oranlarda) artmak ya da azalmak kaydıyla dalgalı bir seyir izler. Özellikle acemi yatırımcılar, yaşanan bu fiyat hareketlerini anlamlandırma konusunda güçlük yaşarlar. Oysaki finansal piyasalarda başarılı olmanın yolu, fiyat hareketlerini doğru bir biçimde analiz etmek ve alım satım kararlarını buna göre vermekten geçer.
Borsa Bir Açık Artırmadır Hisse senetlerinin neden ve nasıl dalgalandığına girmeden önce borsanın çalışma mantığına bir göz atalım.
Borsa, alıcılar ve satıcıların halka açık şirketlerin mülkiyet hisseleri için fiyat pazarlığı yaptığı bir müzayededir. Bir taraf belirli bir şirketteki mülkiyetini satmak isterken diğer taraf bu mülkiyeti satın almak ister. Taraflar, yani alıcı ve satıcı bir fiyat üzerinde anlaştığında, ticaret eşleştirilir ve bu, hisse senedi için yeni piyasa fiyatı olur.
Hisse Senedi Arz ve Talep Dengesi Borsada bireysel yatırımcılar, şirketler, varlık yönetimi şirketleri hatta hükümetler varlık gösterebilir. Diğer tüm piyasalar gibi, arz ve talep arasındaki denge, hisse senedinin fiyatını belirleyen temel faktördür. Bir ürüne olan talep yüksek ve bu talebi karşılayacak arz miktarı sınırlı ise fiyat doğal olarak artacaktır. Diğer yandan bir ürünün arzı yüksek iken buna karşın piyasada kendine yeterli alıcı bulamıyorsa, ürün bolluğu yaşanacak ve fiyat düşecektir. Geçtiğimiz yıllarda Rusya ile yaşadığımız "Uçak Krizi" meselesini hatırlayalım. Rusya Federasyonu Türkiye'den ithalatı yasaklayınca, gümrük kapılarından dönen on binlerce ton meyve sebze iç pazara dönmek zorunda kalmıştı. Yaşananlar elim bir hadise olsa da, iç piyasada aşırı bollaşan ürünler sebebiyle, bir süre boyunca vatandaşlar maliyetinin bile altında, bedavadan biraz daha pahalıya domates satın alma imkanı bulmuştu. Arz ve talep arasındaki bu ilişkinin, bir ürünün fiyatı üzerinde ne denli etkili olabileceğinin kanıtı değil mi?
Arz ve talep dışında, büyük finansal haberler, doğal afetler, yatırımcının şirket finansallarına tepkisi veya fiyat spekülasyonu gibi diğer faktörler normalden daha büyük fiyat dalgalanmalarına neden olabilir.
