Grigori "Grisha" Perelman, 13 Haziran 1966'da Sovyetler Birliği'nin Leningrad kentinde (şimdiki adıyla Rusya'nın Saint Petersburg kentinde) elektrik mühendisi bir baba ve matematikçi bir annenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Perelman'ın annesi, onu ve küçük kız kardeşini büyütmek için yüksek lisans eğitiminden vazgeçti.
Perelman'ın matematiksel yeteneği erken yaşlardan itibaren belli idi. 1982'de Uluslararası Matematik Olimpiyatı'nda Sovyet takımının bir üyesi olarak yer aldı. Perelman mükemmel bir skor elde ederek altın madalya kazandı.
16 yaşında Leningrad Devlet Üniversitesi Matematik ve Mekanik Okulu'na girdi ve doktorasını tamamladı. Sonrasında, New York Eyalet Üniversitesi'nde bir pozisyonu kabul etti. Ancak New York'ta aradığını bulamadı. Sonrasında ABD'nin en iyi üniversitelerinden gelen teklifleri ret ederek 1995'te Saint Petersburg Steklov Enstitüsüne geri döndü.
Poincaré Varsayımı nedir?
Poincaré Varsayımı, 3 boyutlu bir küre şeklinin herhangi bir şekilde deforme edilerek, yani büzülerek veya gerilerek, bir topolojik küre şekline dönüştürülebileceğini öne süren bir matematiksel iddiadır. 1904 yılında Fransız matematikçi, fizikçi ve filozof Henri Poincaré tarafından ortaya atılmıştır.
Yıllarca kanıtlanamadığı için Clay Matematik Enstitüsü "Milenyumun Sorusu" olarak bu varsayımı paylaştı ve doğruluğunu kanıtlayabilene ödül vereceğini açıkladı.
Fields Madalyası
2000'li yılların başında paylaştıkları bu varsayım için belirledikleri ödül ise matematik alanının Nobel Ödülü olarak görülen Fields Ödülü ve 1 milyon dolardı.
2002 yılında ise Grigori Perelman isimli matematikçi, Poincaré Varsayımı'nı kanıtladı.
Perelman, varsayımı kanıtlamakla kalmadı aynı zamanda da 33 sayfalık çözümünü erişime açık bir bilimsel arşiv sitesi olan "Arxiv.org"da yayınladı fakat "Ben ünlü olmak istemiyorum. Teşhir edilecek bir sirk maymunu değilim. Altı üstü bir soru çözdüm ve bu kadar büyütülmesi ilginç." diyerek ödülleri reddetti.
Ayrıca çözümünün internette yayılmasının ardından, katıldığı davetlerde çözümde Richard Hamilton'un çalışmalarından faydalandığını dile getirmiş ve "Ben, onun iznini alamamış olsam da Hamilton'un bir çömeziyim." demişti.
Poincaré Sanısı Çözüm Süreci Nasıl Gelişti?
Amerikalı matematikçi Richard Hamilton Poincaré sanısının çözümü için önemli bir matematiksel temel atmış ancak sonrasında çözümü tıkanıklığa girmişti. Grigori Perelman'ın aklına onun takıldığı noktayı ortadan kaldıracak bir çözüm gelmişti. Ancak bunun için Hamilton ile işbirliği yapma yönünde iletişime geçse de yanıt alamadı.
Çözümün elektronik ortamda yayılmasının ardından katıldığı davetlerde çözümde Richard Hamilton'un çalışmalarından faydalandığını sık sık dile getirmiş ve Stony Brook'taki sunuşunun sonunda "Ben, onun iznini alamamış olsam da Hamilton'un bir çömeziyim." demişti. Ancak yine de Hamilton'dan hak ettiği ilgiyi görememiş olması onun için gerçekten bir hayal kırıklığı olmalı.
Aslında bir milyon dolarlık ödülü reddederek, St. Petersburg'daki mütevazı yaşamını sürdürmesiyle renkli gazetelere haber olabilen Perelman'ın çözümü, hak etmediği biçimde gölgede kalmaktadır..
2006 yılından önce Perelman'ın, Rusya'da çalıştığı Steklov Matematik Enstitüsü'nden istifa ettiği ve matematiği bıraktığı duyurdu. Soranlara matematik camiasından emekli olduğunu ve artık kendisini profesyonel bir matematikçi olarak görmediğini söyledi.
Poincaré sanısının ispatı pek çok bilimcinin tutkulu amacı olmuştur. Sürekli bu sanının çözüldüğüne dair makaleler çıkar. Ancak gün geçmeden makalelerdeki ispatların hatalı olduğu anlaşılırdı. Dolayısıyla Perelman'ın çözümü de bu ortamda, bu kuşkularla karşılaşmıştı. Fakat Perelman'ın isyanına neden olan, çözümünden kuşku duyulması ya da tartışılması değildi. Kendi sözleriyle "matematik dünyasından dışlanmasıydı.
Perelman'ın çözdüğü Poincaré sanısı, evrenin biçimi üzerine önemli ipuçları verir. Uzun yıllar sonra geriye dönüldüğünde, yol açtığı köklü dönüşümler, yöntemler ve yeni buluşlar yüzünden, Perelman'ın adı, isyanı ve çözümü hak ettiği büyük etkiyi zaten bulacaktır.
Haber ile daha fazlasına ulaşın:
