Ebola virüsü, hayatı tehdit eden kanamalara yol açan %50 ile %90 vakanın ölümle sonuçlandığı ateşli bir hastalığa neden olmaktadır. Bu virüs filovirüsler ailesinden bir RNA virüsüdür. İlk salgın olduğu dönemde hastalıktan yaklaşık 260 kişi ölmüştür.
Ebola ilk olarak 1976 yılında Sudan'ın Nzara ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Yambuku kentlerinde eş zamanlı 2 salgına yol açmıştır. Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde görülen salgının Ebola Nehri yakınında bir köyde meydana geldiğinden hastalığa bu isim verilmiştir. Daha çok sahra altı batı Afrika ülkelerinde (Gine, Siera Leona, Liberya) son olarak Kongo'da görülmüştür. Kanamalı ateş ve diğer etkileri nedeniyle ölümcül sonuçlar doğurabilir. Bulaşabildiği için salgın hastalıklar kategorisinde yer alıyor.
EBOLA VİRÜSÜ NEDİR?
Ebola virüsü en basit anlatımıyla ciddi kanamalara yol açan kas ağrıları, aşırı halsizlik, boğaz ağrısı gösteren ateşli bir hastalıktır.
EBOLA BELİRTİLERİ NELERDİR?
Belirtiler tipik olarak virüse yakalandıktan sonra ateş, boğaz ağrısı, kas ağrısı ve şeklinde görülür. Tipik olarak bulantı, kusma ve ishal, karaciğer ve böbrek fonksiyonlarında azalma ile birlikte takip eder. Bu noktada, bazı kişilerde kanama sorunları görülmeye başlar.
Ebola nasıl bulaşır?
Ebola başlangıçta vahşi hayvanlardan (meyve yarasaları, kirpi ve maymun, goril, şempanze gibi primatlar) insanlara hayvanların kan, vücut sıvıları ve dokularıyla doğrudan temas yoluyla bulaşır.
İnsan enfeksiyonu oluştuğunda virüsün başkalarına bulaşmasının birçok yolu vardır. Ebola, enfekte insanlarla doğrudan temas yoluyla insandan insana bulaşır. Bu, kişi enfekte vücut sıvılarına veya kontamine olmuş nesnelere dokunduğunda virüs, bütünlüğü bozulmuş cilt veya göz, burun ve ağızdaki mukoza zarlarından girdiğinde ortaya çıkabilir. Temas şu şekillerde olabilir:
Enfekte bir kişinin kanı ya da salgılarıyla doğrudan temas.Enfekte salgılarla kontamine olmuş objelerle (ör. ekipman, yatak takımları, giysiler) temas.
Defin işlemleri sırasında cenazeye doğrudan temas.
EVH virüsü ile enfekte olan ya da EVH geçirmiş birisiyle cinsel temas (İyileşen erkek hastaların spermlerinde 7 haftaya kadar virüs bulaştırması mümkündür).Hasta bakımıyla uğraşırken enfekte salgılarla temas (Genellikle virüs aileler ve arkadaşlar aracılığıyla bu şekilde yayılmakta) .
Ebola virüsü, vahşi hayvan eti veya enfekte av hayvanlarının işlenmesi ve tüketilmesi yoluyla yayılabilir.
Sivrisineklerin veya diğer böceklerin Ebola virüsünü bulaştırdığına dair bir kanıt yoktur.
Ebola Kanamalı Ateşi salgınlarında hastalık sağlık tesislerinde hızla yayılabilir (klinikler, hastaneler v.b.). Maske, elbise ve eldiven gibi uygun koruyucu ekipman giymeyen personelin bulunduğu sağlık tesislerinde virüse maruziyet riski yüksektir. Enjektör ve ekipmanların uygun bir şekilde temizlenmesi ve imha edilmesi önemlidir. Tek kullanımlık olmayan malzemeler tekrar kullanılmadan önce sterilize edilmelidir. Sterilizasyona dikkat edilmezse virüs bulaşımı devam eder ve salgın büyüyebilir.
EBOLA HASTALIĞI TEDAVİSİ
Şimdiye kadar, ebola için etkili bir tedavi yöntemi bulunamamıştır, bu yüzden ölüm oranı hâlâ çok yüksektir. Aynı şekilde, standart tedavi önerileri de yoktur. Antiviral bir ilaçla tedavi düşünülebilir, ancak benzer viral hastalıkların aksine başarılı olma ihtimali düşüktür.
Bir ebola enfeksiyonu için önemli olan, hastaların yoğun bakım altına alınmasıdır. Başarılı bir tedavi için elektrolit ve sıvı desteği önemlidir. Böbrek yetmezliği için diyaliz gibi hızlı bir organ değiştirme prosedürü başlatılmalıdır. Ancak, ne yazık ki ebolanın ortaya çıktığı ülkelerde (Orta Afrika), bu tür tıbbi müdahaleler çoğu zaman mümkün olmamaktadır.