Mübarek üç ayların sonuncusu olan ve on bir ayın sultanı olarak bilinen Ramazan ayı için geri sayım devam ediyor. 2023 yılında 23 Mart'ta eda edilecek olan Ramazan'da, erişkin tüm Müslümanlara farz kılınan oruç ibadetini yerine getiremeyen kişiler kefaret bedelini araştırıyor. Peki 2023 oruç kefareti ne kadar? Oruç tutamayanlar için fitre ne kadar? 1 gün, 30 gün oruç tutmayan ne kadar para verecek? İşte detaylar...
ORUÇ KEFARETİ NE KADAR 2023?
Bir fidye miktarı, bir sadaka-i fıtır miktarıdır ve ayette belirtildiği üzere bir fakiri tam bir gün doyurmaktan ibarettir. Bir gün ise 2 öğün olarak hesaplanır. Fidye vermek durumunda olan kişi, fidyenin karşılığını para olarak da verebilir. Oruç fidyeleri Ramazan ayı içerisinde düzenli verilebileceği gibi, Ramazan sonunda toptan olarak da verilebilir. Ramazan ayında ödemesi gereken fidyeyi henüz ödeyememiş kişiler Ramazan ayından sonra bu fidyelerini ödeyebilirler. Henüz ulaşılmamış olan gelecek Ramazan ayı için farziyet oluşmadığından önceden fidye ödemesi yapılamamaktadır.
DİYANET'TEN FİTRE AÇIKLAMASIDiyanet İşleri Başkanlığı fidye açıklamasında konu ile ilgili hadis-i şeriflerin bir kişinin günlük gıda ihtiyacına göre hesaplama yapıldığını belirtti:
"2023 yılı fitre miktarının 70 TL olarak belirlenmesine, bu meblağın nakdi olarak verilebileceği gibi gıda vb. maddelerden aynî olarak da verilebileceğine, belirlenen bu meblağın, aynı zamanda günlük oruç fidyesi bedeli olduğuna, bunun yanında her bir mükellefin, kendi ekonomik durumunu ve günlük gıda harcamalarını göz önünde bulundurarak belirleyeceği bir meblağı fitre olarak verebileceğine, oy birliği ile karar verildi."
1 GÜN, 30 GÜN ORUÇ TUTMAYAN NE KADAR PARA VERECEK? Orucu kasten, yani mazereti olmadığı halde bilerek bozmak, Ramazan'ın hürmetine saygısızlıktır ve büyük günahtır. Hz. Peygamber (s.a.s), orucunu bu şekilde bozanların keffaret ile yükümlü olacaklarını belirtmiştir. Oruç keffareti, iki kameri ay veya 60 gün ara vermeksizin oruç tutmaktır. Buna da gücü yetmeyen kişi, 60 fakiri bir gün ya da bir fakiri 60 gün doyurur. Bu keffâretin yanında ayrıca, tövbe edilmesi ve bozulan orucun da kazası gerekir.
Ramazan orucu tutmaya başlayan bir kimse daha sonraki günlerde mazeretsiz olarak oruç tutmaktan vazgeçerse, sadece tutmadığı günlerin orucunu kaza etmesi gerekir, keffaret gerekmez. Zira keffaret , oruç tutmamanın değil, orucu mazeretsiz olarak kasten bozmanın cezasıdır.
Ancak Ramazan orucunun mazeretsiz olarak tutulmaması büyük günah olup, kazasıyla birlikte tövbe etmek de gerekir. Ayrıca Ramazan'dan sonra tutulan oruç, Ramazan'da tutulan orucun sevabını karşılamaz. Hz. Peygamber (s.a.s.) bir hadisinde, Ramazan'da mazeretsiz olarak tutulmayan bir günü, bir sene boyu tutulan orucun karşılamayacağını belirtmiştir.
Ramazan orucu tutmaya başlayan bir kimse daha sonraki günlerde mazeretsiz olarak oruç tutmaktan vazgeçerse, sadece tutmadığı günlerin orucunu kaza etmesi gerekir, keffaret gerekmez. Tutulamayan oruca mukabil verilen fidye sadaka-i fıtır (fitre) miktarı kadardır. 2023 yılında fitre miktarı 70 lira olarak duyuruldu.
Buna göre, fidye miktarı da 70 liradır. Bir fidye miktarı, bir sadaka-i fıtır miktarıdır ve ayette belirtildiği üzere bir fakiri tam bir gün doyurmaktan ibarettir. Bir gün ise 2 öğün olarak hesaplanır. Fidye vermek durumunda olan kişi, fidyenin karşılığını para olarak da verebilir. Oruç fidyeleri Ramazan ayı içerisinde düzenli verilebileceği gibi, Ramazan sonunda toptan olarak da verilebilir. Ramazan ayında ödemesi gereken fidyeyi henüz ödeyememiş kişiler Ramazan ayından sonra bu fidyelerini ödeyebilirler.
FİTRE KİMLERE VERİLİR, KİMLERE VERİLMEZ?Fıtır sadakası, kişinin bakmakla yükümlü olmadığı yoksul müslümanlara verilir. Fıtır sadakası ve oruç fidyesini vermek durumunda olan kimsenin bunlardan doğrudan ya da dolaylı olarak yararlanmaması esastır. Zekat için de aynı kural geçerlidir. Bu sebeple bir kimse zekatını, fıtır sadakasını ve fidyesini kendi usul ve fürüuna veremez. (Usul, bir kimsenin anası, babası, dede ve nineleri; füru ise; çocukları, torunları ve onların çocuklarıdır.) Ayrıca eşler de birbirlerine zekat, fitre ve fidye veremez.
Hanefilere göre aşağıda sayılanlara fitre verilmez:
a) Ana, baba, büyük ana ve büyük babalara,
b) Oğul, oğlun çocukları, kız, kızın çocukları ve bunlardan doğan çocuklara,
c) Eşine,
d) Zengine yani aslî ihtiyaçları dışında nisap miktarı mala sahip olan kişiye,
e) Babası zengin olan ergen olmamış çocuğa
Şafilere ve Ebu Yusuf'a göre fitre, Müslüman olmayana da verilemez
Bunların dışındaki kardeş, teyze, dayı, amca, hala ve onların çocukları, gelin, damat, kayınpeder ve kayınvalide gibi akrabalar zengin değillerse kendilerine zekat, fitre ve fidye verilebilir
