Coronavirüs salgını nedeniyle Türkiye'de etkisini göstermeye devam ediyor. Corona virüsten etkilenen hastalar karantina altında tutulurken, salgınla mücadele kapsamında alınan önlemler de her geçen gün artırılıyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, gündeme ilişkin son dakika açıklamaları yaparken, vatandaşları bilgilendirmeyi sürdürüyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca son olarak bazı hastalar ile ilgili entübe kelimesini kullandı. Entübe hasta ne demek? sorusu coronavirüs sebebiyle yapılan açıklamaların ardından merak konusu oldu. Peki, entübe ve entübasyon ne anlama geliyor? İşte entübe kelimesinin anlamı.
Entübe ne demek?
Entübasyon, solunumun veya solunum yolunun güvenliğinin bozulması ya da bozulma riskinin oluşması durumunda hava yolunun korunması, devamlı havalandırma sağlanması, gerekirse ilaç verilmesi amacıyla, suni solunuma geçmek için laringoskopi veya özel aparatlar yardımıyla solunum yoluna ağız ya da burun yoluyla özel bir tüp yerleştirilmesi işlemidir.
Bu işlem sırasında hastanın rahatsız olmaması, refleks olarak öksürmemesi için uyuşturucu ilaç verilir. Ancak hastalığının nedenine göre uyuşturucu (uyutucu) ilaç devamlı verilebilir veya kesilebilir. Hasta uyanık iken çevresi ile işaret yada yazışarak iletişim kurabilir.
Hastanın solunum yetmezliğine yol açan durumu ortadan kalkar veya hafifler, hasta kendi başına yeterli nefesi alır hale gelirse entübasyon işlemi sonlandırılabilir. Bu işleme de tıpta "ekstübasyon" adı verilir. Entübasyon süresi bazen çok uzayabilir. Hastanın entübe olduğu süre ne kadar uzun sürerse bu sırada ek sorunlar çıkma ihtimali giderek artar ve ekstübasyon işlemi o kadar zor hale gelir. Ancak entübasyon süresinin kısa tutulması bir tercih içermez, hastanın durumunun düzelmesi ile ilişkilidir. Hekimler entübasyon süresini mümkün olan en kısa sürede tutmak için çaba gösterirler.
Suni solunum cihazında 2-3 haftadan fazla kalan veya kalacağı öngörülen hastalar için ise, trakeostomi (bkz Trakeostomi yazısı) dediğimiz boğazdan açılan delik yardımıyla solunum desteği verilen uzun süreli entübasyon yöntemine geçilebilir.
Entübe olan hasta iyileşir mi? Birçok hastanın entübe edilmesi geçirmiş olduğu rahatsızlık veya ameliyat sonrasındaki tedavi sürecine bağlıdır. Hekimlerin gerekli gördüğü süre kadar hastalar entübe durumunda kalmak zorundadır. Hasta ciddi bir kaza veya yaralanma geçirdiğinde bilinci kapalı olabilir ve solunumunu kendisi yapamaz. Bu durumda hastaya özel aparatlar ile oksijen verilerek nefes alması sağlanır. Bir kişinin entübe durumuna karar verici olan kişi kesinlikle doktorudur. Kişi ne zaman kendi solunumunu rahat ve sağlıklı bir şekilde yapacak duruma gelirse o zaman entübe durumundan çıkabilir. Bu durumun sonlanması için kişinin bilinci kapalıysa bilincinin yerine gelmesi gerekir. Yine de tüm entübe hastalarının bilinci kapalı olmayabilir. Hasta solunum yolu ile ilgili bir takım rahatsızlıklar yaşıyorsa bilinci açık bir şekilde entübe edilebilir. Buradaki amaç entübe durumundaki tüm hastaların solunumuna destek olmaktır.
Entübe hasta ne anlama geliyor?
Hasta normal solunumunu devam ettiremediği için suni solunum oluşturmak adına uygulanan entübe işlemi sonrası vakaya entübe hasta adı veriliyor. Entübe hastalar kendilerine bağlanan suni solunum ile birlikte nefes alıp verme işlemlerini gerçekleştiriyorlar.
Entübasyon işlemi, hava yolunun açık tutulması, hava yolu ve solunumun kontrol edilmesi, solunum eforunun azaltılması, aspirasyonun önlenmesi; anestezistin ve diğer aygıtların sahadan uzaklaştırılması ile cerrahi rahatlık sağlanması; herhangi bir sorun olduğunda resüsitasyon kolaylığı ve ölü boşluk volümünün azalması gibi faydalar sağlarken, işlemin zaman alması ve özellikle güçlük çıktığında özel beceri gerektirmesi, daha derin anestezi gerektirmesi ve bazı komplikasyonlara neden olabilmesi gibi sakıncalar taşır.
